Beelden in Google Afbeeldingen kun je niet zomaar kopiëren en op je eigen site gebruiken. Voor je het weet heb je een claim aan je broek.
Fotografen verdienen hun brood met foto’s. Het is dus heel zuur als hun beelden plotseling op allerlei sites terugkomen, terwijl zij hier niet voor betaald hebben gekregen. Fotografen hebben natuurlijk geen tijd om hele dagen het wereldwijde web af te struinen, op zoek naar bedrijven die hun beelden ongeoorloofd gebruiken. Daarvoor schakelen ze gespecialiseerde bedrijven in, zoals Permission Machine. Deze waakhond gebruikt software om frauderende bedrijven te vinden en stuurt vervolgens direct facturen naar deze bedrijven.
Ik ben altijd heel voorzichtig met beeldmateriaal. Toch ontving ik onlangs een brief van Permission Machine. De boete: 375 euro. En dat voor een piepkleine foto bij een nietszeggend artikel uit 2012. Erg zuur.
Het is wel een wijze les. Ik ging al uitermate voorzichtig om met beelden, maar vanaf nu doe ik daar nog een schepje bovenop. In dit artikel deel ik een paar belangrijke tips hoe je beeldmateriaal moet verzamelen en wat je moet doen als je een brief ontvangt van Permission Machine (of een vergelijkbaar bedrijf). Op deze manier voorkom je problemen.
1 ] De belangrijkste regel: gebruik rechtenvrij beeldmateriaal
Er zijn genoeg aanbieders van rechtenvrij beeldmateriaal. Denk aan Pexels en Pixabay. Ook foto’s op Wikipedia zijn vaak rechtenvrij. Als je een rechtenvrije foto gebruikt, plaats dan ook altijd een link naar de bron. Geef credits aan de desbetreffende fotograaf. Je hoeft niet altijd credits te gebruiken, maar je dekt jezelf er wel 100% mee in. Wat als een rechtenvrij beeld plotseling aangekocht wordt door een fotoagentschap? Heb je geen credits bij je foto staan, dan wordt het lastig om aan te tonen dat de foto eerst rechtenvrij was.
2 ] Verwijder beeldmateriaal waarvan de bron niet te herleiden is
Zorg dat er geen enkele oude foto meer bereikbaar is via de site. Voer een aanpassing door in het HTACCESS-bestand, waardoor oude foto’s automatisch door worden verwezen naar een alternatieve foto. Upload vervolgens nieuwe beelden, waarvan je zeker weet dat de foto’s en afbeeldingen rechtenvrij zijn.
Voorbeeld:
RewriteRule ^foto/(.*)$ https://www.site.nl/foto-nieuw/rechtenvrij.gif
Door deze regel in .HTACCESS worden alle bestanden in de map ‘foto’ (bijv. www.site.nl/foto/foto1.jpg) automatisch geredirect naar www.site.nl/foto-nieuw/rechtenvrij.gif. Handig, want hierdoor zijn al je foto’s niet meer zichtbaar op de site en verdwijnen ze op termijn uit Google.
3 ] Vraag de licenties op
Wellicht is jouw site gebouwd door een internetbureau met toegang tot Shutterstock of Getty Images. Vraag bij dit internetbureau de licenties op, zodat je nooit in de problemen komt als er een dreigbrief op de deurmat valt.
4 ] Zorg dat jouw foto’s niet indexeerbaar zijn voor Google
Wil je foto’s op de site behouden, maar heb je geen zin om alle foto’s te verwijderen of aan te passen? Een oplossing hiervoor is een robots.txt-bestand aanpassen, waardoor (oude) foto’s op de server niet door Google geïndexeerd worden. Ja, je verliest misschien wat kliks vanuit Google Afbeeldingen (dit kun je checken in Search Console), maar voor bedrijven als Permission Machine is het haast onmogelijk om alle foto’s te doorzoeken. Zij gebruiken zogenoemde ‘reverse image search’ om inbreukplegers te traceren, maar als jouw foto’s niet vindbaar zijn in Google, dan werkt dat dus niet of nauwelijks.
Voorbeeld:
Disallow: /foto/*
Zet deze regel in jouw robots.txt-bestand om alle foto’s in de map ‘foto’ te blokkeren voor Google. Een bestand als www.site.nl/foto/foto1.jpg wordt nu door Google niet geïndexeerd.
Boete gekregen?
Heb je een boete gekregen? Tjah, dat is balen. Zoek even op de bedrijfsnaam om te controleren of het zuivere koffie is. Onderzoek of de claim terecht is. Heb je inderdaad de desbetreffende foto op de site staan? Verwijder deze foto en onderhandel met de waakhond over de hoogte van de claim. Een advocaat vertelde mij dat een bedrijf niet meer geld mag claimen dan wat een vergelijkbare foto waard is. In mijn geval ging het om een simpele foto van een glas bier, waarvan er honderden op Shutterstock staan voor tien euro per stuk. Wanneer je een redelijk tegenbod doet – en de waakhond weigert dit – dan sta je sterk als het ooit uitloopt op een procedure.
In mijn geval heb ik de factuur betaald. Permission Machine weigerde mijn tegenbod. Hoewel ik de rechtszaak uiteindelijk had kunnen winnen, zou het mij veel tijd en stress kosten. Uiteraard baal ik als een stekker, maar het laat weer eens zien dat het internet niet voor naïevelingen is. In België zijn al veel kleine blogs en bedrijven omgevallen door claims van Permission Machine en de kans is groot dat dit in de toekomst toeneemt. Vertrouw er niet op dat beeld rechtenvrij is, maar wees altijd sceptisch en pluis alles uit.